1977

1977 - 1978

Januar 1977

01.januar 1977.

Umro jugoslovenski, srpsko-hrvatski istoričar Viktor Novak profesor Zagrebačkog a potom Beogradskog univerziteta, član SANU i osnivač Istorijskog instituta SANU na čijem čelu je bio kao upravnik u periodu od 1947. do 1954.godine. (Rođen: Donja Stubica/Austro-Ugarska monarhija/Hrvatska 04.februar 1889. - Umro: Beograd/SFR Jugoslavija/Srbija 01.januar 1977.) Novak, inače hrvatske narodnosti, diplomirao je na Filozofskom fakultetu u Zagrebu, dok je latinski i pomoćne istorijske nauke specijalizovao u Vatikanskoj školi u Rimu. Na Beogradskom univerzitetu je u periodu od 1924. do 1959. predavao latinsku paleografiju, diplomatiku i metodologiju nastave istorije. Objavio je veliki broj rasprava i studija iz istorije jugoslovenskih naroda i istorije književnosti. U kapitalnom delu „Magnum crimen“ objavljenom ubrzo nakon II svetskog rata, dokumentovao je zločin genocida hrvatskog ustaškog režima nad Srbima u „Nezavisnoj Državi Hrvatskoj“. U ovoj i u monografiji „Vatikan i Jugoslavija“ tematizovao je rimokatolički klerikalizam i negativan uticaj Vatikana među Južnim Slovenima. Sem istorijskom naučnom radu, posvetio se i muzičkoj kulturi. Osnivač je bivšeg zagrebačkog hora Lisinski 1910.godine. Bio je predsednik Prvog beogradskog pevačkog društva i inicijator osnivanja Južnoslovenskog pevačkog saveza u Beogradu i Sveslovenskog pevačkog društva u Pragu. Objavio je niz muzikoloških eseja i nekoliko stotina muzičkih kritika. Neka od njegovih ostalih dela: „Antologija jugoslovenskih misli i narodnog jedinstva“, „Latinska paleografija“, „Scriptura Beneventana“, „Masarik i Jugosloveni“, „Iz rimske književnsoti“, „Franjo Rački“, „Nikola Vulić, naučnik i čovek“, itd.

1889-1977

03.januar 1977.

Međunarodni monetarni fond odobrio do tada najveći zajam u svojoj tridesetogodišnjoj istoriji postojanja – 4 milijarde dolara podrške valuti Velike Britanije.

12.januar 1977.

Umro francuski režiser i scenarista Anri Žorž Kluzo, čiji su filmovi prepoznatljivi po oporom realizmu. (Rođen: Nior/Francuska 20.novembar 1907. - Umro: Pariz/Francuska 12.januar 1977.) Dobitnik Zlatnog lava za film Manon i Zlatne palme za film Misterija Pikaso. Poznat je i po filmovima Nadnica za strah, Gavran, Istina.

1907-1977

14.januar 1977.

Umro engleski državnik Robert Entoni Idn, premijer Velike Britanije od 1955. do 1957. (Rođen: Vindelston Hol/Engleska/Ujedinjeno Kraljevstvo 12.jun 1897. - Umro: Alvediston/Engleska/Ujedinjeno Kraljevstvo 14.januar 1977.) Kao ministar za vezu sa Društvom naroda pre Drugog svetskog rata zalagao se za sankcije Italiji zbog napada na Etiopiju. Od 1935. do 1938. bio je šef diplomatije i zastupao je „politiku nemešanja“ u Španski građanski rat. Dao je ostavku kad je premijer Nevil Čembrlen potpisao Minhenski sporazum kojim je Čehoslovačka prepuštena Nemačkoj. Ministar spoljnih poslova bio je ponovo od 1941. do 1945. i od 1951. do 1955. u vladama Vinstona Čerčila, posle čijeg je povlačenja 1955. postao premijer i šef Konzervativne stranke. Podneo je ostavku januara 1957. zbog neuspele britansko-francusko-izraelske agresije na Egipat u oktobru 1956.

1897-1977

Umrla američka književnica francusko-španskog porekla Anais Nin, čiji su dnevnici remek delo samoanalize i zanimljivo svedočanstvo o modernoj boemiji. (Rođena: Neji na Seni/Francuska 21.februar 1903. - Umrla: Los Anđeles/Kalifornija/Sjedinjene Američke Države 14.januar 1977.) Osnovna tema njenih romana je traganje za vlastitim identitetom, a pisala je po narudžbini erotske priče za kolekcionare erotike. Neka od dela: romani „Požarne lestve“, „Kuća incesta“, „Zavođenje Minotaura“, zbirka priča „Pod staklenim zvonom“, priče „Venerina delta“, „Ptičice“ itd.

1903-1977

18.januar 1977.

U najgoroj železničkoj nesreći u Australiji, u Sidneju poginulo najmanje 80 ljudi kada je lokomotiva udarila u most koji je potom pao na putnički voz.

26.januar 1977.

Jugoslavija i Španija zaključile Sporazum o uspostavljanju diplomatskih odnosa i otvaranju diplomatskih misija u Beogradu i Madridu na nivou ambasada.

Februar 1977

03.februar 1977.

Predsednika Etiopije generala Teferi Bentija i njegove bliske saradnike ubile u Adis Abebi snage lojalne potpukovniku Mengistu Haile Marijamu, koji je diktatorski vladao do maja 1991. kada je zbačen sa vlasti da bi potom prebegao u Zimbabve.

09.februar 1977.

Sovjetski Savez i Španija uspostavili pune diplomatske odnose.

Umro ruski (sovjetski) konstruktor aviona Sergej Vladimirovič Iljušin, koji je tokom tri decenije konstruisao više od 50 tipova aviona. (Rođen: Diljalevo/Ruska Imperija/Rusija 30.mart 1894. - Umro: Moskva/Sovjetski Savez/Rusija 09.februar 1977.) Posebno je poznat po oklopnom jurišnom avionu "Il-2" za potrebe sovjetskog ratnog vazduhoplovstva u Drugom svetskom ratu i putničkim avionima konstruisanim posle rata ("Il-12", "Il-18", "Il-62", "Il-86").

1894-1977

19.februar 1977.

U Bukureštu potpisan jugoslovensko-rumunski sporazum o daljem zajedničkom korišćenju Dunava i izgradnji HE Đerdap II. Na osnovu ovog sporazuma započeta je izgradnja druge zajedničke hidroelektrane na Dunavu decembra 1977.godine. Reka Dunav je pregrađena završetkom ogromne brane u noći između 26. i 27. novembra 1984.godine. Prvi agregat Hidroelektrane Đerdap II pušten je u pogon 1985.godine. Brodska prevodnica puštena je u rad 1992.godine. Na obe strane danas je u pogonu po deset agregata.

Mart 1977

04.mart 1977.

U zemljotresu (vrančeanski ili svištovski) jačine 7,2 stepena rihterove skale poginulo preko 1 500 ljudi. Epicentar ovog snažnog zemljotresa koji se osetio širom balkanskog poluostrva registrovan je u rumunskom okrugu Vrančea u istočnim oblastima Karpata na dubini od oko 94 km. Po ovom okrugu u Rumuniji je nazvan vrančeanski a u Bugarskoj svištovski po gradu Svištovu koji je takodje pretrpeo veliku štetu. Zemljotres se dogodio u petak 4.marta 1977. u 21:20 po lokalnom vremenu. Živote je u Rumuniji izgubilo oko 1 570 ljudi, više od 11 000 je zadobilo teže ili lakše povrede dok je 35 000 objekata pretrpelo veća ili manja oštećenja. Najveću štetu je pretrpeo glavni grad zemlje Bukurešt u kojem su 33 velike zgrade praktično sravnjene sa zemljom. Većina tih objekata je izgrađena pre II svetskog rata. Uništen je znatan broj zgrada od istorijskog značaja koje potom nisu obnavljane već je prostor koji su zauzimale raščišćen da bi potom bile podignute nove građevine među kojima je i Palata Parlamenta. Osim u Rumuniji potres se najviše osetio u Bugarskoj, tačnije u gradu Svištov koji je pretrpeo velika oštećenja. Tri velika stambena bloka u ovom gradu su se srušila. Poginulo je više od 100 ljudi. Među oštećenim objektima našla se i znamenita crkva Svete Trojice koja je kasnije obnovljena.

18.mart 1977.

Izvršen atentat na predsednika Narodne Republike Kongo Mariena Ngouabija, čijom zaslugom je uspostavljena prva država na afričkom tlu sa real-socijalističkim uređenjem. (Rođen: Ombele/Francuska Ekvatorijalna Afrika/Republika Kongo 31.decembar 1938. - Umro: Brazavil/Narodna Republika Kongo/Republika Kongo 18.mart 1977.) Bio je kapetan u vojsci Republike Kongo-Brazavil kada je došao u nemilost tadašnjeg predsednika Alfonsa Masambe zbog svog levičarskog političkog opredeljenja. Masamba je naredio njegovo hapšenje 29.jula 1968.godine što je izazvalo veliko nezadovoljstvo u vojnim krugovima. Vojska ga oslobadja dva dana kasnije. Ngouabi dolazi na čelo Nacionalnog Revolucionarnog Veća formiranog 5.avgusta 1968. koje oduzima sva ovlašćenja predsedniku Masambi te ovaj pod prisilom podnosi ostavku 4.septembra iste godine. Ngouabi stupa na predsedničku funkciju poslednjeg dana 1968. U skladu sa svojim marksističko-lenjinističkim političkim pravcem koji je zastupao, poslednjeg dana 1969.godine proglašava Narodnu Republiku Kongo što je potvrđeno ustavom donetim 3.januara 1970. čime je uspostavljeno prvo real-socijalističko društveno uređenje na tlu Afrike. Osnovana je Radnička Partija Kongoa jedina u jednopartijskom političkom sistemu po ugledu na tadašnje real-socijalističke države sveta. Na Ngouabija je izvršen neuspeo atentat februara 1972.godine koji mu poslužio kao izgovor za obračun sa oponentima. Smatra se da je izgubio podršku Francuske kada je odbio njen zahtev da okupira enklavu Kabinda bogatu naftom koja je bila pod suverenitetom susedne Angole. U skladu sa tim postoje pretpostavke da je Francuska finansirala pojedine pokušaje da se Ngouabi ukloni sa vlasti.

1938-1977

Posećuje Kinu 1973.godine. Postaje doživotni predsednik Centralnog komiteta Radničke partije 1974. Drugi predsednički mandat mu je počeo 9.januara 1975. Iste godine potpisuje ugovor o ekonomskoj pomoći sa Sovjetskim Savezom. Ubijen je u atentatu izvedenom 18.marta 1977.godine. Neki od okrivljenih organizatora atentata su osuđeni i pogubljeni. Među njima bio je i svrgnuti predsednik Alfonso Masamba. 18.mart proglašen je praznikom u Narodnoj Republici Kongo nazvan Danom Mariena Ngouabija. Jedini Univerzitet u prestonici Brazavil nazvan je njegovim imenom. Sahranjen je u Marien Ngouabi mauzoleju u Brazavilu.

21.mart 1977.

Premijer Indije Indira Gandi dala ostavku pošto je na izborima izgubila mesto u skupštini.

27.mart 1977.

U najtežem udesu u istoriji vazduhoplovstva, poginula 583 od 644 putnika i člana posade dva "Boinga 747" holandske kompanije KLM i američke Pan-Am, prilikom sudara na pisti aerodroma Tenerife na Kanarskim ostrvima.

28.mart 1977.

Portugal podnosi zahtev za prijem u članstvo Evropske zajednice.

Andreas Bader i ostali uhvaćeni članovi nemačke levičarske terorističke grupe "Bader-Majnhof" osuđeni su na doživotnu robiju posle dvogodišnjeg suđenja u Štutgartu.

April 1977

04.april 1977.

Osnovan Međunarodni pres-centar u Beogradu.

06.april 1977.

Na sceni Teatra na Taganki u Moskvi izvedena premijera dela Mihaila Bulgakova Majstor i Margarita.

09.april 1977.

Legalizovan rad Komunističke partije u Španiji, posle višedecenijske obustave rada, za vreme Frankove vladavine.

11.april 1977.

Umro francuski pisac Žak Anri Mari Prever, nazvan “pesnik Pariza“. (Rođen: Neji na Seni/Francuska 04.februar 1900. - Umro: Omonvil la Petit/Francuska 11.april 1977.) Počeo je pod uticajem nadrealista ali je vremenom izgradio originalan izraz jednostavne i sažete forme. Njegovu poeziju karakteriše revolt, mladalački cinizam, ismevanje autoriteta. Napisao je više poetskih scenarija, možda najlepših u francuskoj kinematografiji, za filmove režisera Marsela Karnea “Obala u magli“, “Hotel Sever“, “Dan se rađa“, “Ljubavnici iz Verone“ itd. Neka od dela: zbirke pesama “Reči“, “Veliki prolećni bal“, “Kiša i lepo vreme“ itd.

1900-1977

17.april 1977.

Žene su u Lihtenštajnu prvi put glasale.

Maj 1977

05.maj 1977.

Umro Ludvig Erhard, nemački ekonomista i političar, glavni arhitekta privrednog oporavka i uspona Zapadne Nemačke posle Drugog svetskog rata. (Rođen: Firt/Nemačko carstvo/Nemačka 04.februar 1897. - Umro: Bon/Zapadna Nemačka/Nemačka 05.maj 1977.) Tokom Prvog svetskog rata teško je ranjen boreći se u Nemačkoj vojsci kao artiljerac. Zahvaljujući tom ranjavanju nije bio regrutovan od strane nemačkog Vermahta tokom Drugog svetskog rata. Radio je u institutu za marketinška istraživanja u Frankfurtu dospevši na mesto zamenika direktora. Radeći na izučavanju i izradi koncepata vezanih za uspostavljanje posleratnog mira, dobija otkaz 1942. od strane nacističkih vlasti koje su proglasile totalni rat. Zbog svoje neukaljane prošlosti, jer nije pripadao niti radio za nacistički režim, Erhard je imao kredibilitet kod savezničkih okupacionih vlasti i bio angažovan na programima ekonomske obnove nekih nemačkih pokrajina. Stupanjem Konrada Adenauera na kancelarsku funkciju Zapadne Nemačke 1949.godine, Erhard biva postavljen za ministra ekonomije, funkciju koju će obavljati do 1963.godine. Istovremeno postaje član Hrišćansko Demokratske Unije (CDU). Preuzevši dužnost nastavlja sa primenom svog programa ekonomske obnove. Narednih godina Erhard implementira „socijalno tržišni sistem“ koji će doneti izvanredne rezultate kada je u pitanju ekonomski oporavak i dalji razvoj zemlje te je nazvan nemačkim „ekonomskim čudom“. Sistem je bio baziran na slobodnoj tržišnoj ekonomiji ali sa mnogobrojnim pogodnostima za različite slojeve stanovništva poput zdravstvene zaštite, doprinosa za nezaposlene, majčinskih i dečijih dodataka, penzija i ostalih državnih plaćanja. Imenovan je na funkciju federalnog vice-kancelara 1957. da bi nakon ostavke Konrada Adenauera bio izabran za zapadnonemačkog kancelara 1963.godine. Na ovoj funkciji će ostati do 1966. kada je primoran da podnese ostavku nakon nagomilanih problema tokom njegovog mandata. Sledeće 1967.godine biva imenovan za počasnog predsednika Hrišćansko Demokratske Unije. Umro je u Bonu u 81.godini života.

1897-1977

09.maj 1977.

Umro američki pisac Džejms Džons, čiji su najbolji romani tematski vezani za rat. (Rođen: Robinson/Ilinois/Sjedinjene Američke Države 06.novembar 1921. - Umro: Sauthempton/Njujork/Sjedinjene Američke Države 09.maj 1977.) Pisani su izrazito naturalistički sa mnogo nasilja i upečatljivom karakterizacijom likova. Neka od dela: romani „Odavde do večnosti“, „Neki su došli trčeći“, „Pištolj“, „Tanka crvena linija“, „Zviždaljka“, zbirka priča „Sladoledna glavobolja“ itd.

1921-1977

10.maj 1977.

Umrla američka filmska glumica Džoan Kraford, jedna od najvećih holivudskih zvezda tridesetih godina XX veka. (Rođena: San Antonio/Teksas/Sjedinjene Američke Države 23.mart 1904. - Umrla: Njujork/Njujork/Sjedinjene Američke Države 10.maj 1977.) Neki od filmova u kojima je igrala: „Mildred Pirs“ (Oskar), „Lice jedne žene“, „Humoreska“, „Prokletnici ne plaču“, „Strah“, „Nežna pesma“, „Demonska žena“ itd. Rođena kao Lusil Fej Lesuer, francusko-hugenotskog, engleskog, holandskog i irskog porekla bila je drugo, mlađe dete Tomas E. Lesuera, građevinskog radnika, i Ane Bel Džonson rođene u Teksasu. Počevši kao plesačica u putujućim pozorišnim kompanijama pre nego što je debitovala na Brodveju, Krofordova je potpisala filmski ugovor sa Metro-Goldvin-Mejerom 1925. U početku frustrirana veličinom i kvalitetom svojih uloga, Krofordova je započela kampanju samo-publiciteta i postala je nacionalno poznata kao flaperka do kraja 1920-ih. Tridesetih godina prošlog veka, Krofordova slava je konkurirala koleginicama iz MGM-a Normi Širer i Greti Garbo. Krofordova se udavala četiri puta. Njena prva tri braka završila su se razvodom; poslednji se završio smrću muža Al Stila. Usvojila je petoro dece, od kojih je jedno povratila njegova biološka majka.

1904-1977

14.maj 1977.

Otvoren Centar "Sava" u Beogradu.

18.maj 1977.

Osnovan Međunarodni dan muzeja ustanovljen, na 11. generalnoj konferenciji Međunarodnog saveta za muzeje. Tom prilikom, Savet, koji je svetska strukovna organizacija pri Unesku, uputio je poruku svetu, u kojoj je naglašeno da su "muzeji značajno sredstvo kulturne razmene, obogaćivanja kulture, razvoja međusobnog razumevanja, saradnje i mira među narodima".

24.maj 1977.

Predsednik Prezidijuma Vrhovnog sovjeta Sovjetskog Saveza Nikolaj Podgorni isključen iz Politbiroa vladajuće Komunističke partije.

Jun 1977

03.jun 1977.

Umro italijanski filmski i televizijski reditelj i scenarista Roberto Roselini, jedan od tvoraca italijanskog neorealizma. (Rođen: Rim/Kraljevina Italija/Italija 08.maj 1906. - Umro: Rim/Italija 03.jun 1977.) Roselini je svoj prvi veliki film "Rim, otvoreni grad" snimio 1945. i postigao nezapamćeni uspeh. Svoju filmsku promociju u njemu je imala glumica Ana Manjani, a promovisan je i nov pravac u italijanskom filmu - neorealizam. Ovim umetničkim oblikom Roselini je pokrenuo novi talas filmova čak i u neprikosnovenom Holivudu. Sledio je film "Paisa", a zatim čitava serija ostvarenja, koja su potvrdila stvaralačke sposobnosti autora: "Ljubav", "Stromboli", "Evropa 51", "Spaljivanje Jovanke Orleanke", "Putovanje po Italiji", "Indija" i "General od Rovere", nagrađen venecijanskim "Zlatnim lavom". Poslednja njegova ostvarenja bila su "Italija godine prve" i "Mesija". Umro je samo nekoliko dana nakon što je predsedavao žiriju filmskog festivala u Kanu 1977. Njemu u spomen, od 1978. se u San Remu održava filmski festival, a njegovim imenom nazvana je i filmska nagrada za progres filmske umetnosti, koju je 1989. dobio Emir Kusturica.

1906-1977

09.jun 1977.

Rođen srpski košarkaš, reprezentativac Predrag-Peđa Stojaković. (Rođen: Slavonska Požega/SFR Jugoslavija/Hrvatska) Godine 1991. kao Srbin je primoran da sa svojom porodicom izbegne iz Hrvatske u Srbiju. Sa 15 godina našao se u Crvenoj zvezdi gde je proveo dve godine. U mlađim selekcijama bio je pod komandom trenera Predraga Badnjarevića koji ga je i pronašao u Slavonskom Brodu i koji je ostavio veliki trag u budućoj košarkaškoj karijeri. U karijeri je igrao za Crvenu zvezdu, PAOK, Sakramento kingse, Indijana pejserse, Nju Orleans hornetse, Toronto reptorse, i Dalas maverikse. Stojaković je igrao na tri Ol-star utakmice i dva puta je pobedio u brzom šutiranju trojki. Jedan je od najboljih igrača u istoriji srpske košarke, a takođe važi za jednog od najboljih šutera u NBA istoriji. Sakramento kingsi su njegov broj na dresu 16, povukli iz upotrebe. Iako ima grčko državljanstvo izabrao je da igra za reprezentaciju Jugoslavije. Godine 1999. je debitovao za reprezentaciju na Evropskom prvenstvu 1999. u Francuskoj, na kom je SR Jugoslavija osvojila bronzanu medalju, ali je malo igrao na prvenstvu zbog povrede. Na Olimpijskim igrama 2000. u Sidneju Stojaković je sa reprezentacijom SR Jugoslavije osvojio 6. mesto. Stojaković je 2001. godine predvodio reprezentaciju SR Jugoslavije do zlatne medalje na Evropskom prvenstvu u košarci 2001. u Turskoj, kada je bio najbolji strelac ekipe i najkorisniji igrač prvenstva. U leto 2002. reprezentacija SR Jugoslavije je u Indijanapolisu osvojila zlatnu medalju na Svetskom prvenstvu u košarci, a Stojaković je bio izabran u najbolju petorku prvenstva. Učestvovao je još na Evropskom prvenstvu u košarci 2003, kada je oslabljena reprezentacija Srbije i Crne Gore zauzela šesto mesto. Dana 19. decembra 2011. Stojaković se povukao iz košarke zbog hroničnih problema sa leđima i vratom.

15.jun 1977.

Prve slobodne izbore u Španiji nakon 41. godine dobio Adolfo Suarez i njegova koalicija Demokratskog centra

16.jun 1977.

Predsednik SAD Džimi Karter i panamski vođa Omar Torihos potpisali ugovor kojim je predviđeno da Panamski kanal bude predat 2000. u vlasništvo Paname.

Umro nemačko-američki inženjer Verner fon Braun, konstruktor nacističkih raketnih projektila "Fau-1" i "Fau-2", kojima je u Drugom svetskom ratu bombardovana Velika Britanija. (Rođen: Virsic (danas Vižisk)/Nemačko carstvo/Poljska 23.mart 1912. - Umro: Aleksandrija/Virdžinija/Sjedinjene Američke Države 16.jun 1977.) Verner je bio drugo od troje dece nemačkog barona Magnusa fon Brauna koji je bio od 1932—1933. ministar za ishranu i poljoprivredu u Vajmarskoj republici i Eme fon Kuistop. Već u ranoj mladosti oduševljavao se mislima o putovanjima u svemiru i otkrivanju novih svetova. To ga je dovelo do čitanja naučne fantastike. Bio je član Nacističke partije i oficir SS sa rangom šturmbanfirer. Tokom dvadesetih i tridesetih godina, fon Braun je postao centralna ličnost nemačkog raketnog programa, odgovoran za projektovanje i realizaciju raketa za bombardovanje u Drugom svetskom ratu. Posle rata odveden je u SAD (u okviru operacije Spajalica). Rukovodio je proizvodnjom raketa Redstoun i Jupiter C, kojim je 1958. lansiran prvi američki veštački satelit Eksplorer 1. U SAD je postao istaknuti naučnik i 1955. godine mu je uručeno američko državljanstvo. Sedemadesetih godina XX veka je bio zamoljen od strane NASA agenture da se preseli u Vašington gde radi na gradnji raketa koje su bile u programu osvajanja Marsa, kao i na programu pojednostavljivanja spejs-šatla koji je bio tada u povojima. Fon Braun je tu radio samo dve godine na poslovima direktora konstruktorskog tima. Nakon dve godine posle prve operacije od raka otkriven mu je rak debelog creva i od novembra 1976. više nije smeo da napusti bolnicu. Sa svojom sestričinom Marijom fon Kuistorp, sa kojom se oženio imao je troje dece.

1912-1977

26.jun 1977.

Afrička država Džibuti stekla nezavisnost, posle 117 godina francuske vladavine.

"Kralj" rokenrola Elvis Prisli održao u Indijanapolisu svoj poslednji koncert.

27.jun 1977.

Umro srpski (jugoslovenski) slikar Ivan Tabaković, profesor Akademije primenjenih umetnosti u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti. (Rođen: Arad/Austro-Ugarska monarhija/Rumunija 10.decembar 1898. - Umro: Beograd/SFR Jugoslavija/Srbija 27.jun 1977.) Jedan je od najznačajnijih predstavnika srpskog modernog slikarstva. Studirao je u Minhenu, Budimpešti, Zagrebu i Parizu. Počeo je sa senzibilnim realističkim portretima i mrtvim prirodama. Potom počinje njegova socijalno angažovana faza. Primenjivao je tehniku kolaža. Pripadao je grupama „Zemlja“, „Dvanaestorica“ i „Šestorica“. Dobio je „Gran pri“ za slikarstvo na međunarodnoj izložbi u Parizu 1937. i Zlatnu medalju na međunarodnoj izložbi keramike u Pragu 1962.

1898-1977

Jul 1977

01.jul 1977.

Okončan proces ukidanja carina između devet država članica Evropske zajednice. Prvo delimično uskladjivanje carinskih stopa šest zemalja osnivača Evropske ekonomske zajednice izvršeno je 1. januara 1961. godine. Do uvođenja zajedničke spoljne carine i stvaranja carinske unije dolazi sedam godina kasnije, 1. jula 1968. godine. Spoljnotrgovinske nadležnosti sa država članica prelaze na Evropsku zajednicu 1. januara 1970. godine. Proces ukidanja carina izmedju devet država članica je okončan 1. jula 1977. godine.

02.jul 1977.

Umro rusko-američki književnik Vladimir Vladimirovič Nabokov. (Rođen: Sankt Peterburg/Ruska Imperija/Rusija 22.april 1899. - Umro: Montre/Švajcarska 02.jul 1977.) Odrastao je u jednoj od najbogatijih aristokratskih porodica u carskoj Rusiji, gde je dobio izuzetno kućno obrazovanje. Od ranog detinjstva je putovao i učio jezike. Godine 1910. upisuje Tenjiščevsku veliku školu, jednu od najcenjenijih školskih ustanova u Peterburgu. Istovremeno se bavi šahom, sportom, entomologijom. Sa sedamnaest godina objavljuje prvu zbirku pesama, 1916. godine. Nakon Oktobarske revolucije, porodica Nabokov se sklonila na Krim, da bi 1919. zauvek napustili Rusiju. Živeo je potom Londonu, Berlinu i Parizu da bi napustio Evropu 1940.godine kada odlazi u SAD gde ostaje do kraja života. U Berlinu 1919. je, nakon studija u Engleskoj, delovao kao književnik, sportski instruktor, prevodilac i novinar. U SAD-u piše na engleskom jeziku. Pod uticajem klasične ruske i moderne evropske književnosti piše romane u kojima uz obilje fantazije i humora suprotstavlja tradicionalni i moderni sistem vrednosti. Nabokovljeva Lolita (1955) zauzela je četvrto mesto na listi 100 najboljih romana moderne biblioteke u 2007. godini; Delo Bleda vatra (1962) zauzela je 53. mesto na istoj listi; a njegovi memoari, Govori, sećanje (1951), stavljeni su na osmo mesto na listi najvećih nefikcionih dela 20. veka, izdavača Random Haus. Bio je sedmostruki finalista Nacionalne nagrade za beletristiku. Umro je usled virusne infekcije pluća, izazvane prekomernim pušenjem.

1899-1977

05.jul 1977.

General Mohamad Zija ul Hak zbacio u Pakistanu vojnim udarom predsednika vlade Zulfikara Ali Buta.

11.jul 1977.

Njujork zbog nestanka struje ostao u potpunom mraku – policija uhapsila oko 3 000 pljačkaša.

24.jul 1977.

Rođena srpska atletičarka Olivera Jevtić, evropska šampionka. (Rođena: Užice/SFR Jugoslavija/Srbija) Od početka karijere je u užičkom Atletskom klubu „Mladost”. Njen trener je Slavko Kuzmanović, koji i sam ima zapažene rezultate u atletici. Više puta je proglašavana za najbolju atletičarku Jugoslavije, Srbije i Crne Gore, Srbije. Dnevni list Sport je 1996. proglasio Oliveru za mladog sportistu godine, a 2006. joj je dodeljena nagrada „Zlatna značka”, nagrada za najboljeg sportistu u Srbiji. Iste godine, kao i 1998. i 1999. je proglašena za najbolju sportistkinju od strane Olimpijskog komiteta Srbije, odnosno Jugoslavije. Predstavljala je Srbiju pet puta na Olimpijskim igrama 2000, 2004, 2008, 2012. i 2016. godine. Osvojila je srebrnu medalju u maratonu na Evropskom prvenstvu 2006. u Geteborgu u Švedskoj.

27.jul 1977.

Uništena Ipatieva kuća u kojoj je ubijen poslednji ruski car od strane boljševičkih vojnika nakon Oktobarske revolucije, verovatno da bi se uklonili poslednji tragovi ovog zločina. Naređenje za uništenje kuće je stiglo sa vrha komunističke vlasti, Politbiroa iz Moskve a upućeno je šefu komunističke partije u okrugu Sverdlovsk. Zanimljivo je da je predsednik komunista u tom okrugu tada bio Boris Nikolajevič Jelcin koji će biti izabran za prvog demokratskog predsednika Rusije 1991. godine. Boris je revnosno izvršio zadatak pošto je kuća uništena tokom noći 27. jula.

28.jul 1977.

Španija podnosi zahtev za prijem u članstvo Evropske zajednice.

Avgust 1977

01.avgust 1977.

Umro američki pilot Frensis Geri Pauers, koji je oboren 1960. dok je iznad sovjetske teritorije leteo špijunskim avionom tipa "U-2", što je izazvalo veliku diplomatsku krizu između SAD i Sovjetskog Saveza. Pauers se tada spasao iskakanjem, zarobljen je i 1962. razmenjen za jednog sovjetskog špijuna.

03.avgust 1977.

Umro kiparski arhiepiskog Makarios III, vođa pokreta za nezavisnost Kipra od Velike Britanije i prvi predsednik te mediteranske zemlje od 1960. do smrti. (Rođen: Panaja/Osmansko carstvo/Kipar 13.avgust 1913. - Umro: Nikozija/Kipar 03.avgust 1977.) Tokom Drugog svetskog rata, studirao je teologiju i pravo na Univerzitetu u Atini, gde je diplomirao 1942. godine. Nakon rata podupirao je politiku enozis, ujedinjenje Kipra sa Grčkom. Godine 1950. postao je arhiepiskop Kipra i postao veoma uticajan među grčkom zajednicom na ostrvu. Do 1955. na Kipru su eskalirale pobune protiv britanske kolonijalne vlasti, pa je guverner ostrva proterao Makariosa. Nakon godinu dana egzil mu je završio, ali i dalje nije smeo da se vrati na Kipar, pa je otišao u Atinu. Kako su pregovori o davanju nezavisnosti Kipru napredovali, Makarios se vratio u Nikoziju 1959. godine. Krajem 1959. Ujedinjeno Kraljevstvo, Grčka i Turska sporazumele su se o nezavisnosti Kipra, a Makarios je 13. decembra izabran je za budućeg predsednika Kipra. Nakon što je Kipar 1960. godine stekao nezavisnost, Makarios je vodio politiku održavanja dobrih odnosa sa Grčkom i Turskom i bio značajna ličnost u Pokretu nesvrstanih. S vremenom su se na Kipru pojavili problemi u odnosima između kiparskih Grka i Turaka. Godine 1967, u Grčkoj je na vlast došao tzv. „režim pukovnika“, što je uzrokovalo napetosti između Kipra i Grčke. Državni udar na Kipru izvršen je 15. jula 1974, a Makarios otišao u egzil u London. Turska je udar iskoristila za okupaciju severnog Kipra od 20. jula, pod izgovorom zaštite turskog stanovništva, prilikom čega je izvršeno etničko čišćenje tog dela ostrva. Tri dana posle invazije, diktatura u Grčkoj je propala, ali je Makarios ostao u Londonu još pet meseci. Nakon povratka na Kipar, radio je na ujedinjenju ostrva, ali bezuspešno. Kipar je do danas ostao podeljen na dva dela. Tokom svoja tri predsednička mandata je preživeo 4 pokušaja atentata, i državni udar u 1974. godini. Grci sa Kipra ga smatraju za oca nacije, ili "Etnarha". Makarios III umro je neočekivano, od srčanog udara. Sahranjen je u grobnici u planini Trodos, kraj Kikos manastira

1913-1977

04.avgust 1977.

Umro nemački filozof Ernst Bloh, jedan od najznačajnijih mislilaca XX veka. (Rođen: Ludvigshafen na Rajni/Nemačko carstvo/Nemačka 08.jul 1885. - Umro: Tibingen/Zapadna Nemačka/Nemačka 04.avgust 1977.) Završio je studije filozofije, fizike i muzike i doktorirao u Vircburgu, a univerzitetsku karijeru počeo je 1918. u Lajpcigu. Posle dolaska nacista na vlast 1933. izbegao je iz Nemačke u Švajcarsku, potom u SAD. Predavao je filozofiju na Univerzitetu u Lajpcigu od 1948. do 1957, kada su mu vlasti Istočne Nemačke zabranile rad zbog kritičnosti u pogledu razvoja marksističke misli u toj zemlji. Posle prelaska u Zapadnu Nemačku, od 1961. do smrti 1977. bio je profesor na Univerzitetu u Tibingenu. Dela: "Duh utopije", "Tomas Mincer kao teolog revolucije", "Tragovi", "Nasleđe ovog vremena", "Sloboda i poredak", "Subjekt-Objekt" (monografija o Hegelu), "Princip nade", "Prirodno pravo i ljudsko dostojanstvo", "Tibingenski uvod u filozofiju".

1885-1977

16.avgust 1977.

Umro američki muzičar i glumac Elvis Aron Prisli, „kralj roka“, izuzetno popularan pedesetih i šezdesetih godina XX veka. (Rođen: Tupelo/Misisipi/Sjedinjene Američke Države 08.januar 1935. - Umro: Memfis/Tenesi/Sjedinjene Američke Države 16.avgust 1977.) Majka mu je bila 22-godišnja Gladis Lav Presli, a otac 18-godišnji Vernon Elvis. Jese Garon Presli, Elvisov brat i identični blizanac, rodio se 35 min ranije kao mrtvorođenče. Kao jedinac, Elvis je bio vrlo blizak s oba roditelja, a izrazito s majkom. Elvisovi preci bili su zapadnoevropskog porekla. S majčine strane škotsko-irskog porekla, te delimično francusko-normanskog porekla, a jedna pra-pra-prabaka bila je Čeroki indijanka. Očevi koreni su bili škotski i nemački. Poznat je pod nadimkom „Kralj Roka”, a smatra se jednom od najznačajnijih kulturnih ličnosti 20. veka. Prodao je više od 700 miliona ploča i igrao u 33 filma. Elvis je kulturna ikona, i jedan od simbola popularne muzike dvadesetog veka. Svojim nastupima i popularnošću napravio je revoluciju u popularnoj kulturi, postavši prva muzička zvezda koja je stekla nesvakidašnju slavu na globalnom nivou, uz to uživajući status seks simbola i izvođača koji je napravio prekretnicu u sferi muzike kao kulturološke grane. Njegov prvi singl za tu izdavačku kuću, „Heartbreak Hotel” izašao je u januaru 1956. i odmah je postao hit broj jedan. Postao je vodeća figura novog rokenrol zvuka sa više javnih pojava na televiziji i velikih hitova. Njegov način izvođenja i energični pokreti učinili su ga jednim od najpopularnijih izvođača, ali i najkontroverznijih.

1935-1977

Filmsku karijeru započeo je 1956. filmom „Voli me nežno”. Uglavnom je igrao u muzičkim filmovima osrednje vrednosti, ali s naslovnim pesmama koje su redovno postajale hit. U periodu od 1957. do 1966. Presli se nalazio na listi deset najkomercijalnijih američkih glumaca. Godine 1975. nastaju ozbiljni zdravstveni problemi, dijabetes, gastritis, a pridružuje se i droga od koje je Presli postao zavisan. Godine 1977. doživljava srčani udar, ali ne menja način života. Dana 16. avgusta 1977. Elvis pada u duboku komu zbog prekomerne upotrebe droge. Doktori pokušavaju da mu spasu život ali ne uspevaju. Elvis je još za života postao legenda: za dvadesetak godina rada objavio je 97 ploča, a na vrhovima top-lista proveo je čak 996 nedelja. Njegova ćerka bils je Lisa Mari Presli.

Septembar 1977

05.septembar 1977.

Zapadnonemački komunistički teroristi (Crvene brigade) oteli predsednika Federacije zapadnonemačke industrije Hansa Martina Šlejera, čije je telo pronađeno 19.oktobra 1977. u Francuskoj.

12.septembar 1977.

Južnoafrička policija ubila u zatvoru crnačkog lidera Stiva Bikoa.

16.septembar 1977.

Umrla grčka operska pevačica Marija Kalas, jedan od najvećih soprana u istoriji opere i poznata ličnost u svetskim mondenskim krugovima. (Rođena: Njujork/Njujork/Sjedinjene Američke Države 02.decembar 1923. - Umrla: Pariz/Francuska 16.septembar 1977.) Marija Kalas je rođena u Njujorku u porodici grčkih emigranata. Sa majkom i sestrom se vratila u Grčku 1937. Međunarodnu karijeru je počela 1947. i s velikim uspehom pevala na najvećim svetskim operskim scenama. Pravo ime bilo joj je Marija Sesilija Sofija Ana Kalogeropulos. Pevala je s ogromnim uspehom na najvećim svetskim operskim scenama. Pevanje je učila na Konzervatorijumu u Atini, gde je kao petnaestogodišnjakinja debitovala u ulozi Santuce u Maskanjijevoj operi "Kavalerija rustikana". Sa 18 godina pevala je Tosku, kao i Lenoru u Betovenovoj operi "Fidelio". Sugestivna gluma uz glas velikog raspona, neobične boje i izuzetne topline, kojim je s lakoćom savladavala i najteže deonice , doneli su joj svetsku slavu. Njen uspon ka svetskom operskom Olimpu počeo je 1950, kada je nastupila kao Aida u Milanskoj skali. Četiri godine kasnije, pevala je u Čikaškoj operi, a zatim u ulozi Norme u Kovent gardenu i njujorškom Metropolitenu. Sa scene se povukla veoma rano, u 42. godini, ali je ostala zapamćena kao svojevrsni fenomen, velikog raspona glasa, izvanredne tehnike i prefinjenog osećaja za belkanto. Marija Kalas se ubraja među znamenite reformatore opere, kao što su Rihard Vagner i Arturo Toskanini. Kultura druge polovine XX veka se neminovno povezuje sa njenim imenom. Usponu njene karijere doprinela je pojava gramofonskih ploča sredinom 20. veka, kao i prijateljstvo sa producentom kompanije EMI Volterom Legeom. U privatnom životu, poznata je dugogodišnja ljubavna veza Marije Kalas sa milionerom Aristotelom Onazisom. Postoje svedočanstva da su njih dvoje imali sina koji je umro kratko po rođenju 1960.

1925-1977

20.septembar 1977.

Vijetnam i Džibuti primljeni u UN.

Oktobar 1977

03.oktobar 1977.

Umro srpski (jugoslovenski) književni i pozorišni kritičar Velibor Gligorić, predsednik Srpske akademije nauka i umetnosti od 1965. do 1971. profesor Beogradskog univerziteta. (Rođen: Ripanj/Kraljevina Srbija/Srbija 28.jul 1899. - Umro: Beograd/SFR Jugoslavija/Srbija 03.oktobar 1977.) Bio je direktor drame i upravnik Narodnog pozorišta u Beogradu, upravnik Jugoslovenskog dramskog pozorišta i urednik više časopisa, iskazavši se kao zastupnik realizma i oštar polemičar. Dela: "Kritike", "Lica i maske", "Matoš - Dis - Ujević", "Pozorišne kritike", "Srpski realisti", "Ogledi i kritike", "U vihoru", "Branislav Nušić", "Portreti", "Senke i snovi", "Knjiga života", "Kuća smrti", "Hronika jednog doba".

1899-1977

04.oktobar 1977.

Ujedinjene nacije proklamovale Opštu deklaraciju o zaštiti životinja, a 4. oktobar proglašen Svetskim danom zaštite životinja.

11.oktobar 1977.

Stupili na snagu "Osimski sporazumi" između vlada Jugoslavije i Italije o regulisanju graničnih pitanja.

U atentatu ubijen predsednik Severnog Jemena pukovnik Ibrahim al Hamdi.

13.oktobar 1977.

Četiri palestinska otmičara otela iznad Mediterana putnički avion nemačke kompanije Lufthanza koji je leteo iz Majorke. Avion su preusmerili ka Mogadišu prestonici Somalije. Nemački komandosi su uspešno savladali otmičare i oslobodili putnike 17.oktobra.

14.oktobar 1977.

Umro američki pevač i filmski glumac Hari Lilis „Bing“ Krozbi, dobitnik Oskara za film „Idući svojim putem“, zvezda holivudskog muzičkog filma. (Rođen: Takoma/Vašington/Sjedinjene Američke Države 03.maj 1903. - Umro: Alkobendas kod Madrida/Španija 14.oktobar 1977.) Kao prva multimedijska zvezda, Krozbi je bio vodeća ličnost u pogledu prodaje ploča, radio rejtinga, i filmskih zarada od 1931 do 1954. Njegova rana karijera se podurara sa izumima kao što je mikrofon. To mu je omogućilo da razvije intimni stil pevanja koji je uticao na mnoge muške pevače koji su mu sledili, uključujući Perija Koma, Frenka Sinatru, Dika Hejmsa, i Dina Martina. Prema Yank magazinu on je bio osoba koja je najviše učinila za moral američkih vojnika tokom Drugog svetskog rata. Godine 1948, američke ankete su ga deklarisale „najviše obožavanim živim čovekom”, ispred Džekija Robinsona i Pape Pija XII. Isto tako 1948. godine, Music Digest je procenio da su njegovi snimci ispunili više od polovine 80.000 nedeljnih časova alociranih za snimljenu radio muziku. Svetsku popularnost stekao je u muzičkim filmovima „Carski valcer” i „Najveći pevač Amerike”. Oskarom je nagrađen za ulogu u filmu „Idući svojim putem” 1944. godine. Tvorac je pevačkog stila koji su kasnije preuzeli Frank Sinatra i Din Martin. Pesmom „White Christmas” srušio je sve rekorde u prodaji ploča. Krozbi je takođe važna ličnost za muzičku industriju i zbog toga što je godine 1947. investirao u Ampeks, firmu koja je razvila magnetofone.